سازنده‌گرایی اجتماعی و دلالت‌های تربیتی آن برای آموزش‌وپرورش فراگیر
محورهای موضوعی : تاریخ و ماهیت رشته فلسفهٔ تعلیم‌وتربیت، مکاتب و رویکردهای فلسفهٔ تعلیم‌وتربیت قدیم و جدید ،تاریخ اندیشه و عمل تربیتی (سیاست‌ها، برنامه‌ها، اقدامات و...) مفاهیم، گزاره‌ها و نظریه‌های تربیتی آراء مربیان و فیلسوفان تربیتی روش‌شناسی پژوهش‌های تربیتی انواع تربیت مسائل تعلیم‌وتربیت ایران و جهان برنامه درسی و آموزش در رشته‌های گوناگون
دکتر مهین چناری
1
(دانشگاه قم)
زهره ایرانپور
2
(دانشگاه قم)
کلید واژه: سازنده‌گرایی اجتماعی, ویگوتسکی, تعاملات اجتماعی, آموزش‌وپرورش فراگیر,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر تبیین نظریه سازنده‌گرایی اجتماعی و استنتاج دلالت‌های تربیتی این نظریه برای آموزش‌وپرورش فراگیر است. روش پژوهش استنتاج قیاسی از نوع الگوی بازسازی شده فرانکنا است. نظریه سازنده‌گرایی اجتماعی در زمینه اهداف، اصول و روش‌های تربیتی، برای آموزش‌وپرورش فراگیر حائز دلالت‌های فراوانی بود؛ از جمله اهداف تربیتی بدست آمده عبارتند از: متعالی ساختن یادگیری دانش‌آموزان با توجه به زمینه‌های فردی، اجتماعی و فرهنگی، شکوفا شدن توانایی‌های بالقوه دانش‌آموزان، در حیطه اصول؛ توجه به تفاوت‌های فردی، اجتماعی و فرهنگی دانش‌آموزان، شکوفایی استعدادهای بالقوه دانش‌آموزان به کمک معلم، در حیطه روش: بکار گیری خود ارزیابی، استفاده از پیش سازمان دهنده‌ها، بکارگیری روش مشارکتی.
The purpose of this study is to explain the theory of social constructivism and infer the educational implications of this theory for inclusive education. The research method is deductive inference of Frankenna reconstructed model. The theory of social constructivism in the field of goals, principles and methods of education had many implications for inclusive education. Among the educational goals that were achieved are: to elevate students 'learning according to individual, social and cultural contexts, to develop students' potential abilities, in the field of principles: to pay attention to individual, social and cultural differences of knowledge Students, flourishing students' potential talents with the help of the teacher, in the field of method: using self-assessment, using pre-organizers, using participatory method.
باقری،خسرو (1389). الگوی مطلوب آموزش‌وپرورش در جمهوری‌اسلامی ایران. تهران: انتشارات مدرسه.
باقری، خسرو؛ توسلی، طیبه؛ سجادیه، نرگس (1389). رویکردها و روش‌های پژوهش در فلسفه تعلیم‌وتربیت. تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
باقری،خسرو (1387). درآمدی بر فلسفه جمهوری‌اسلامی‌ایران (جلداول). تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
برزگربفرویی، کاظم؛ خضری، حسن؛ شیرجهانی، اعظم (1392). پیدایش رویکرد سازنده‌گرایی و تحول در محیطهای یادگیری. چهارمین همایش انجمن فلسفه تعلیم‌وتربیت ایران، مشهد: دانشگاه فردوسی.
حاتمی، جواد؛ فتحی آذر، اسکندر؛ کاردان، ژیلا (1392). تأثیر استفاده از نقشه مفهومی در تدریس بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دوره متوسطه در درس فیزیک. مجله تدریس پژوهشی، سال اول (شماره2)، 66-55.
خوئین، بابک (1383). آموزش فراگیر راهی برای غلبه بر جداسازی( قسمت اول). مجله تعلیم وتربیت استثنایی (شماره 28 و 29).
ساعی‌منش، صمد (1388). فلسفه و مبانی آموزش و فراگیر. مجله تعلیم‌وتربیت استثنایی (98 و99)، 66-75.
سانتراک، جان، دبلیو (2006). روان‌شناسی تربیتی (شاهده سعیدی، مهشید عراقچی و حسین دانش‌فر، مترجمان،1380). تهران: رسا.
سرمدی، محمدرضا؛ معصومی‌فرد، مرجان (1394). جایگاه عدالت آموزشی در تحول نظام تعلیم‌وتربیت مبتنی بر سازنده‌گرایی. فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، سال 3 (شماره 10)، 70-63.
سرمدی، محمدرضا؛ ویسی‌تبار، سلام (1391). طراحی یادگیری مبتنی بر وب با تأکید بر معرفت‌شناسی سازنده‌گرایی. مجله پژوهش‌های آموزش و یادگیری، سال 21 (شماره 4)، 147-129.
شعبانی، حسن (1382). روش تدریس پیشرفته (آموزش مهارت‌ها و راهبردهای تفکر). تهران: سمت
شیخی‌فینی، علی‌اکبر (1381). مبانی معرفت‌شناسی سازنده‌گرایی و دلالت‌های یاددهی _ یادگیری آن (رسالۀ دکتری، رشته تاریخ و فلسفه آموزش‌وپرورش). تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
شیخی‌فینی، علی‌اکبر (1383). سازنده‌گرایی، نظریۀ تربیتی و روان‌شناختی پست‌مدرنیسم. تهران: دانشگاه هرمزگان.
شیخی‌فینی، علی‌اکبر (1381). تبیین و ارزیابی دیدگاه سازنده‌گرایی. مجله تازه‌های علوم‌شناختی، سال 4 (شماره 3)، 73-65.
شیلانان، نگار (1389). بررسی آرای ژان پیاژه و ویگوتسکی از نظر دیدگاه سازنده‌گرایی و دلالت‌های آن در آموزش‌وپرورش (پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته تاریخ و فلسفه آموزش‌وپرورش). تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
غلامحسین زاده، حسن (1394). آموزش فراگیر: وضعیت موجود و مطلوب. مجله تعلیم‌وتربیت استثنایی، سال 15 (شماره 2)، 56-51.
فتحی، محمدرضا (1398). نظریه سازنده‌گرایی اجتماعی و دلالت‌های آن برای فرآیند یادگیری و تدریس. مجله پژوهش‌های آموزش و یادگیری. سال 4 (شماره 15)، 100-86.
فردانش، هاشم؛ شیخی‌فینی، علی‌اکبر (1381). درآمدی بر سازنده‌گرایی در روان‌شناسی و علوم تربیتی. فصلنامه علمی- پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، سال 12 (شماره 42)، 145-125.
فردانش، هاشم؛ کرمی، مرتضی (1387). شناسایی الگوی طراحی آموزشی مطلوب برای آموزش‌های صنعتی. فصلنامه مطالعات برنامه‌درسی، سال 2 (شماره 8)، 34-50.
قدمی، مجید (1383). بررسی مبانی نظری رویکردهای جداسازی و فراگیرسازی در آموزش‌وپروش استثنایی و ارائه الگویی برای آموزش‌وپرورش ایران (رساله دکتری). تهران: دانشگاه تربیت معلم.
قدمی، مجید (1391). آموزش تلفیقی و فراگیر را مورد توجه جدی قرار دهیم. مجله تعلیم‌وتربیت استثنایی (شماره 125)، 2-1.
کارشکی، حسین (1388). ساختارگرایی اجتماعی و یادگیری الکترونیکی. سومین همایش کشوری کاربرد یادگیری الکترونیکی، مشهد: دانشگاه علوم پزشکی.
کاکوجویباری، علی‌اصغر؛ هوسپیان، آلیس (1380). مبانی فلسفی آموزش‌وپرورش فراگیر. تهران: سمت.
کرمی، مرتضی (1388). طراحی و سنجش تأثیر محیطهای یادگیری سازنده‌گرا بر رضایت، نگرش و یادگیری در آموزش عالی. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، دوره پنجم، 2.
کیامنش، علیرضا (1383). آموزش همه‌جانبه و مشارکتی در دوره ابتدایی، دستاوردها و چشم‌اندازها. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، سال 3 (شماره 10)، 34-14.
معاونیان، فاطمه؛ آقایی، مرضیه؛ احمدی، لیلا (1393). بررسی میزان راهبردهای نظریه یادگیری سازنده‌گرایی در فرآیند تدریس معلمان دوره ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 92-1391. مجموعه مقالات نخستین همایش ملی علوم تربیتی و روان‌شناسی مرودشت، مرکز پژوهشی اندیشه سازان.
نیکنام، زهرا؛ مهرمحمدی، محمود (1385). ساخت و سازگرایی دیالکتیکی و ارائه جهارچوب نظری مبتنی بر آن، برای آموزش علوم تجربی، فصلنامه مطالعات برنامه درسی، سال 1 (شماره 2)، 24-54.
نیکنام، زهرا. (1384). تبیین ساخت و سازه‌گرایی دیالکتیکی و دلالت‌های آن برای آموزش علوم‌تجربی (پایان‌نامه کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه آموزش‌وپرورش). تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
ویگوتسکی، لوسیموویچ (1370). تفکر و زبان (بهروز عزبدفتری، مترجم). تهران: انتشارات طلوع.
ـ ویگوتسکی، لی‌یف سمیونوویچ (1380). اندیشه و زبان (حبیب‌اله قاسم‌زاده، مترجم). تهران: فرهنگیان.
یعقوبی‌خانقاهی، محبوبه (1388). بررسی و نقد مبانی فلسفی سازنده‌گرایی و دلالت‌های آن در آموزش ریاضی (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). تهران: دانشگاه الزهراء.
ساعی‌منش، صمد (1382). آموزش فراگیر چیست؟ نشریه تعلیم‌وتربیت استثنایی، شماره 18 ، 17-29.
Allam, S. (2004). Authentic Educational Assessment. Cairo: Dar Al fekr.
Dager, V ; Yadav, A. (2016). Constructivism: A Paradigm for Teaching and Learning. Arts and Social Sciences Journal, 7(4), 104-121.
Dekock, A; Sleepers, P; Voeten, J. M. (2004). New Learning and the Classification of Learning Environments in Secondary Education. Review of Educational Research, 74(2), 141-170.
Ekaterina, A. K. (2015). Historical and Theoretical Bases Of inclusive Education Development in Russia. Center of Science and Education, 5, 31-37.
Hatano, G. (1993). Time to Merge Vygotskian and Constructivist Conceptions of Knowledge Acquisition, In: E.A. Forman, N. Minick and C.A. Stone (eds) Contexts for Learning: Sociocultural Dynamics in Children’s Development. New York: Oxford University Press, 153–156.
Lave, J. (1996). The Practice of Learning. In: S. Chaiklin and J. Lave (eds) .Understanding Practice: Perspectives on Activity and Context .Cambridge: Cambridge University Press, 3–32.
Letitia, T. (2015). Training models of social constructivism teaching based on developing a scaffold. Social and behavioral sciences, 180, 978-983.
UNESCO, H. (2001). Overcoming exclusion through inclusive approaches in education a challenge and a vision conceptual paper. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.
Von geassersfeld, E. (1992). Introduction aspect of constructivism. Infosno. c. t (Ed). Constuctivism: theary, persective, and practice. New York: thechers, College.
Von glasersfeld, E. (1987). Learning as a constructive activity In C. Janvier (Eds), Problems of representation in the teaching and learning of mathematics. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Vygotsky, L. S. (1978). Tool and symbol in child development, In M. cole; V. Johon; s. scribrer; E. soubeman (Eds), Mind in society: The development of higer pschological processes.Cambrige: Harvard University Press.
Wells, G. (2002). Dialogue about Knowledge Building. In: B. Smith (ed) Liberal Education in a Knowledge Society, Chicago: Open Court, 111–138.
Wells, G; Claxton, G. (2002). Learning for Life in the 21st Century: Sociocultural Perspectives on the Future of Education. Oxford: Wiley - Blackwell.
Wertsch, J. V. (1979). From social intraction to higher psychological processes. Human Development, 22, 1-22.
Whitty, G. (2010). Revisiting School Knowledge: Some Sociological Perspectives on New School Curricula. European Journal of Education, 45(1), 28–45.
Zyamail, G. N. (2014). Humanitarian Technologies Of inclusive Education. Social and behavioral sciences, 131, 156-159