برنامه درسی خودآفرین در عصر شیوع جهانی کووید- 19 و کرونازیستی
محورهای موضوعی : تاریخ و ماهیت رشته فلسفهٔ تعلیم‌وتربیت، مکاتب و رویکردهای فلسفهٔ تعلیم‌وتربیت قدیم و جدید ،تاریخ اندیشه و عمل تربیتی (سیاست‌ها، برنامه‌ها، اقدامات و...) مفاهیم، گزاره‌ها و نظریه‌های تربیتی آراء مربیان و فیلسوفان تربیتی روش‌شناسی پژوهش‌های تربیتی انواع تربیت مسائل تعلیم‌وتربیت ایران و جهان برنامه درسی و آموزش در رشته‌های گوناگون
بختيار شعباني وركي
1
(علوم تربيتي و روان شناسي)
علیرضا هوشمند
2
(گروه مطالعات برنامه درسی و آموزش، دانشکده علوم تربیتی و روان-شناسی دانشگاه فردوسی مشهد.)
کلید واژه: کرونا زیستی.,
چکیده مقاله :
هم زمان با شیوع ویروس کووید-19 و بیماری کرونا، حوزه های مختلفی از جمله آموزش تحت تأثیر قرار گرفتند. دغدغه ادامه جریان آموزش در چنین شرایطی به همراه احتمال مزمن شدن یا تأثیرات آن در دوران پسا کرونا دو نظام عمده آموزشی کشور در آموزش و پرورش و آموزش عالی را بر آن داشت تا به ادامه کار در بستر فضای مجازی و نرم افزاری بپردازند. در این مقاله، رویکرد متداول با نظر به ویژگی های آن نشان داده شده است که این ویژگی‌ها عبارتند از؛ بخشی‌نگر، استاندارد شده، متمرکز، رشته ای، از پیش تدوین شده، مبتنی بر روابط خطی و ثابت شکل‌‌دهنده ماهیتی برای برنامه درسی با عنوان «برنامه درسی مرداب» که یارای مواجهه با شرایط غیر منتظره را ندارد. در ادامه، به زمینه های مربوط به دشواریهای برنامه درسی کنونی از قبیل عدم توجه به موقعیت، پیچیدگی، خلق الساعه گی، آشوبناکی، مرکزگریزی و شبکه ای در کنار مسائلی از قبیل شرایط و زیرساختهای ضعیف یا نا کافی، مهارت های نابسنده افراد برای اقدام در چنین شرایطی، مسئله دسترسی به وسایل مورد نیاز از قبیل ابزارها، اینترنت و محدودیتهای ناظر بر فضای مجازی و رسانه ها پرداخته است. در پایان، با نظر به مفروضه‌های عصب پدیدارشناسی، برنامه درسی خودآفرین به مثابه رویکردی تمام‌نگار و متناسب با استلزام های جهان پیچیده، نامتعین، شبکه ای و تراپیوسته برای مواجهه با مسائل آموزشی مرتبط در دوره کرونازیستی ارائه شده است.
Various aspects of human life including education were affected by the outbreak of pandemic Covid-19 virus & Corona disease simultaneously. Possibility of the chronicity caused a keeping attention to education in this situation. Corona-life forced two central systems of education, public and higher education, to be continued in cyberspace, as they used professional and useful soft wares. In the corona age, limited views, divided approaches, and reducing the whole of human life to separate aspects lead to a deficiency in curricula. To rely exclusively on empirical science or to rely merely on lived experiences have caused difficulties for curricula in this time. In this paper, we examined curricula in the Iranian education system during the corona-life. Some factors such as low infrastructures, poor conditions, lack of professional skills, and necessary competencies are noticed. It is argued that the reductionist approach of the current curricula leads to alienation from the deep meaning of curricula in public and higher education. We used the metaphor of a Swamp Curriculum to describe the current situation of curriculum. As this metaphor indicates, Swamp Curriculum causes people, education systems, and processes focus on specific dimensions and finally, it leads to pulling them down. Neuro-phenomenology, as a comprehensive approach, provides us with an integral consideration of the dimensions of human life. Inspired by neuro-phenomenology, an ecumenical and holographic approach to the curriculum can be achieved that can be called autopoietic curriculum. It is a self-organized and non-reductionist curriculum. The central properties of the autopoietic curriculum are comprehensiveness, uncertainty, rationality, synergistic and hybrid agency. The autopoietic curriculum also requires intertwining, complexity, emergency and inclusiveness. As a result, we explain that the implications of the neuro-phenomenological approach, including uncertainty and pluri-disciplinarity, provide us with a holographic approach to consider the emergent universe scenario in the curriculum development in the age of COVID-19.
.